432 doanh nghiệp phải cổ phần hoá trong giai đoạn 2014-2015. Đến nay,
mục tiêu đó mới đạt được 1/5 kế hoạch.
-
432 doanh nghiệp phải cổ phần hoá trong giai đoạn 2014-2015. Đến nay,
mục tiêu đó mới đạt được 1/5 kế hoạch. Các chuyên gia kinh tế
cho rằng,
đã đến lúc cần thay đổi tư duy, đừng nóng ruột co kéo con số.
Cổ phần hóa, lịch sử chậm trễ lặp lại?
Cả quý I mới cổ phần hóa được 15 doanh nghiệp
Cổ phần hóa DN Nhà nước: Bài học thành công từ Vinamilk
Xem bài khác trên Vef.vn
Ngưỡng 'nhà nước giữ chi phối'
Năm 2014 khép lại với con số 115 DN đã
cổ phần hoá (CPH). So với mức trung bình của 3 năm trước đó, con số này
đã vượt gấp 3-4 lần.
Một vị chuyên gia về chứng khoán đã chia
sẻ, CPH 2014 đã để lại ấn tượng sâu sắc, khi gắn với một loạt "hàng
khủng". Ví dụ như Vietnam Airlines, Vinatex, Vocarimex, Cảng Hải Phòng,
Viglacera, Đạm Cà Mau... Điều đó cho thấy, Chính phủ đang thực hiện cam
kết của mình, những ngành nghề lĩnh vực không cần nắm giữ thì sẽ chuyển
giao cho tư nhân.
Đã có những đợt IPO thành công ngoài
mong đợi như Vietnam Airlines, ngay đợt IPO đầu tiên, giá khởi điểm là
22.000 đồng/cổ thì giá đặt mua đã chạm tới con số 33.000 đồng/cổ. Đây là
mơ ước cho nhiều DN thất bại IPO trước đó, bị ế ẩm, giá mua chỉ bằng
mệnh giá công bố. Hoặc như Sasco, giá khởi điểm là 12.000 đồng/cổ phiếu
nhưng giá trúng đấu giá IPO lên tới 19.000 đồng/cổ phiếu. Đạm Cà Mau khi
IPO cũng đã có khối lượng đặt hàng cao hơn cả số lượng đưa ra đấu giá,
chớp mắt đã bán hết veo.
Dự kiến năm 2015, sẽ là những đợt cổ phần hoá, IPO nhưng mặt hàng lớn như Vinalines, HUD, Sông Đà, T?
?ng c??ng ty Xi măng...
Trong năm 2014, có 115 DN đã cổ phần hoá
Tuy nhiên, dù giá bán có tốt đến mấy
điều được quan tâm nhất là quá trình chuyển giao cấu trúc sở hữu này có
thực sự thay đổi về chất hay không? Các nhà đầu tư chuyên nghiệp đặt
tham vọng liệu có thể là một ông chủ trong một bộ máy quản trị doanh
nghiệp sau CPH đó? Hay vẫn chỉ là "bình mới, rượu cũ"?.
Vietnam Airlines vốn điều lệ là hơn 14
nghìn tỷ đồng, vốn Nhà nước trên 10 nghìn tỷ đồng, tỷ lệ cổ đông Nhà
nước sau cổ phần hoá vẫn là 75%. Số cổ phần bán ra công khai qua IPO chỉ
có trên 3,4%.
Tương tự là Viglacera. Mặc dù ngành vật
liệu xây dựng không cần Nhà nước nắm giữ nhưng vẫn có tỷ lệ Nhà nước nắm
giữ tới 91,48% vốn điều lệ. Khối lượng bán ra cho người lao động chỉ
chiếm 0,55% vốn điều lệ, cho các cổ đông khác cũng chỉ chiếm 7,97% vốn
điều lệ...
Có thể, một phần vì e ngại sự chi phối
của Nhà nước vẫn còn quá lớn sau CPJ, nên Viglacera rất ế chỉ bán được
hơn 19,4 triệu cổ phần, đạt 25% tổng số cổ phần đưa ra đấu giá.
Chuyên gia của Hiệp hội các nhà đầu tư
tài chính chia sẻ với báo chí rằng, vẫn rất nhiều nhà đầu tư sẵn sàng
chi hàng nghìn tỷ để mua cổ phần những DN này, nhưng ở nhiều lĩnh vực
Nhà nước không cần nắm giữ, tỷ lệ sở hữu Nhà nước vẫn còn áp đảo đã
khiến cho các nhà đầu tư lớn e ngại. Bởi với họ, mục tiêu đầu tư là phải
tham gia vào khâu quản trị DN, tái cơ cấu để tăng hiệu quả DN sau CPH,
nắm thực quyền.
TS Trần Đình Thiên so sánh, nếu 100 DNNN
CPH mà mỗi ông chỉ bán có vài ba %, thậm chí 10% vốn thì không bằng 20
DN nhưng bán 100% vốn Nhà nước. Do đó, số lượng DN CPH nhiều theo cách
đó sẽ không có ý nghĩa.
Tại cuộc họp về tái cơ cấu do Ban Kinh
tế Trung ương tổ chức, GS Nguyễn Quang Thái, Chủ tịch Hội khoa học kinh
tế Việt Nam chia sẻ, Bộ Văn hóa - TT - DL giờ còn giữ lại nhà xuất bản
mà số vốn chỉ độ 100 triệu đồng, bán đi cũng khó trả lương đủ. Các địa
phương rất muốn giữ công ty số số riêng của mình, Bộ Tài chính thì muốn
có Công ty sổ số điện toán của mình... Nếu vì lợi ích cục bộ mà giữ lại
quá nhiều cái không cần giữ, như vậy, sau CPH, tỷ lệ đa sở hữu vẫn rất
thấp. Nhà nước vẫn có cổ phần chi phối.
Chậm mà chắc
Mục tiêu Chính phủ đặt ra là phải hoàn
thành quá trình này vào mốc năm 2015 với con số 432 doanh nghiệp. Nhưng
khép lại năm 2014, kế hoạch cổ phần hoá mới đạt 26% và vẫn còn tới 317
doanh nghiệp phải xử lý dứt điểm trong năm nay.
Thủ tướng đã tuyên bố, ai làm không xong
thì sẽ phải thay thế. TS Trần Đình Thiên chia sẻ, tuyên ngôn của Thủ
tướng cho thấy, cổ phần hoá là phải dựa trên nền tảng trách nhiệm cá
nhân người đứng đầu.
Tuy nhiên, TS Thiên
cho rằng, quan điểm
CPH có thể có cần thay đổi rất mạnh. Nếu chúng ta hoàn thành CPH theo
kiểu sẽ đạt bao nhiêu con số DN thì đơn giản quá. Đời sống kinh tế đã có
tín hiệu phản ứng rồi.
Vietnam Airlines đã IPO rất thành công
"DN chỉ cổ phần hoá có 10% vốn, hay chỉ
3-4% vốn như Vietnam Airline thì vẫn chỉ là doanh nghiệp Nhà nước thôi.
Nếu cứ có 1% vốn bán ra bên ngoài mà gọi đó không phải là doanh nghiệp
Nhà nước thì sẽ không có ý nghĩa gì, vì ông nắm 99% vốn đó vẫn là người
quyết định", ông Thiên nói.
Theo ông, "điều quan trọng là NN bán
được bao nhiêu vốn, chuyển giao được bao nhiêu tài s?
?n đ?? cho lực lượng
tư nhân? Cốt lõi là việc phải thay đổi được tương quan cấu trúc sở hữu
theo cách tiếp cận, Nhà nước sẽ bán cái gì không cần giữ, tạo điều kiện
cho tư nhân phát triển".
Ts Thiên nhấn mạnh: "Chỉ khi bớt phần NN
nắm đi, mới bớt được sự chèn ép, chiếm lĩnh độc quyền, không gian doanh
nghiệp tư nhân mới tự do hơn, mới lớn được. Thêm nguồn lực, tư nhân mới
mạnh lên".
Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho
rằng, trước khi CPH thì phải làm mọi việc chuẩn bị củng cố thật tốt cho
DN. Đến khi đó, bán cổ phần là sẽ bán được hết và bán với giá tốt, như
vậy, Nhà nước càng được lợi, hơn là việc phải bằng mọi giá đạt con số
nào đó. CPH mà tăng tốc nhanh quá, sẽ giống như người đi xe máy, đi
nhanh quá, không kiểm soát được, dễ bị đâm cột.
Sự thất bại của Vinamotor thời điểm IPO
tháng 3/12014 cũng đã chứng minh điều TS Thiên nói. T?
?ng c??ng ty từng
được kỳ vọng là giường cột cho ngành ô tô Việt Nam đã đấu giá 51 triệu
cổ phiếu nhưng kết quả chỉ bán được 3,1% trong số đó. Giá trúng đấu giá
chỉ bằng mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu và thu về chỉ được 15,7 tỉ đồng.
Vì thoái vốn 51% bất thành, mới đây,
Chính phủ đã thông báo sẽ bán đứt doanh nghiệp này cho tư nhân, thoái
100% vốn. Ngay lập tức có DN đề xuất bỏ cả ngàn tỷ mua đứt DN này.
Phạm Huyền
Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Lãi suất cho vay giảm 1-1,5%
Buôn ôtô sang triệu đô: Đâu dễ moi tiền nhà giàu Việt
Vợ tỷ phú Phạm Nhật Vượng: Quý bà số 1 Việt Nam
Thuyết buôn vua: Ngày trở về bên người phụ nữ cuối cùng
Vàng tăng giá, dân dồn dập mua cầu may
Đắk Nông: Đào được hòn đá quý 27 tấn
Vay 20 triệu, mất nhà 2 tỷ
Nghề độc: Hotgirl cho 'thuê đùi nóng' kiếm b?
?c triệu
Biệt thự “bí ẩn” của người Nga ở Phan Thiết
Nguồn bài viết : GEM Điện Tử
.jpg)
